Leerlingen en studenten die lekker in hun vel zitten functioneren beter. Welke rol sociaal-emotionele vaardigheden hierbij spelen, leggen we je uit.

De stimuleringsregeling Gezond en Veilig Werken biedt scholen kansen om hun studenten voor te bereiden om hun toekomst. Arbodeskundige Saskia Gorissen vertelt hoe dat werkt in de praktijk.

Investeren in de relatie tussen student en docent en in de mentale gezondheid van beiden, leidt indirect tot betere studieresultaten. Dat is de gedeelde ervaring van docenten Marloes Blom, Gezonde School-coördinator en Martin Berrens, coördinator sociale veiligheid, en Saïd Achouitar, directeur van samenwerkingspartner FC Social Work.

Al vroeg aandacht besteden aan relaties en seksualiteit is belangrijk op basisschool It Tredde Sté. Zo wordt het normaal om hierover te praten, ook in de puberteit.

Werk je met leerlingen of studenten, dan heeft jouw welbevinden invloed op hún welbevinden. Als het met jou niet goed gaat, is het lastiger om het welbevinden van leerlingen of studenten te bevorderen. Eerst jezelf helpen, dus!

Wat doe je als een naaktfoto van jou of iemand die je kent rondgaat op het internet? Dat is de insteek van de Educatieve Escaperoom ‘Het stopt bij jou!’ Met dit spel wordt sexting, en tegelijkertijd ook het thema  Relaties en seksualiteit bespreekbaar gemaakt.

De leerlingen van SBO De Kans vinden niet altijd aansluiting bij reguliere sportclubs. Gelukkig biedt de school een ruim naschoolse sportaanbod dat goed past bij het speciaal onderwijs.

De eerste stap die OBS De Kans zette bij invoering van de Dynamische Schooldag? Een veilig schoolplein waar veel minder leerlingen tegelijk spelen.

Met de Dynamische Schooldag slaat SBO De Kans twee vliegen in één klap. Meer bewegen is gezond én het levert energiekere, leergierigere leerlingen op.

Vakleerkrachten lichamelijke opvoeding runnen veelal hun eigen toko en weten minder over de algehele ontwikkeling van de leerling. Een gemiste kans, vinden ze op Obs Kogerveld, want de motorische, sociale-emotionele en cognitieve ontwikkeling hangen nauw samen.

ROC Rijn IJssel in Arnhem integreertTestJeLeefstijl.nl bij loopbaancoaching. Zo wil de mbo-school studenten meer regie geven over hun eigen Welbevinden.

Gedoe en pesterijtjes tussen kinderen leverden onrust op, ook bij ouders. Sinds de invoering van Positive Behavior Support (PBS) is er op De Helix in Heerhugowaard meer structuur, een positieve sfeer én een veilige omgeving.

Corona en maanden thuiszitten hebben een flinke weerslag op het welbevinden van studenten. Met huisbezoeken en een nieuwe coach weerbaarheid krikt MBO Amersfoort het welbevinden van studenten weer op.

De meeste kinderen van de Laurens-Cupertinoschool hebben geen tuin. Of hooguit een tuin die helemaal betegeld is. In de natuur komen ze zelden. Een moestuin en fruitbomen bieden een prachtige kans om ze te laten zien hoe groente en fruit groeit.

Op de Laurens-Cupertinoschool wonen drie kippen, een haan en twee konijnen. Niet handig tijdens vakanties. Maar de kinderen vinden het geweldig.

Door sociale problemen lijken sommige doelen van Gezonde School nog iets te hoog gegrepen. Toch heeft Gezonde School-coördinator Doron Levy de intentie om naar een vignet toe te werken. ‘Je moet vroeg een zaadje planten.’

Hoe belangrijk zijn kunst en cultuur voor het mentale welzijn van leerlingen en studenten? En wat kunnen onderwijsprofessionals op dit gebied doen?

Sponsors, bedrijven, de gemeente, buurtcommissies, de GGD en andere scholen. Het Zuiderzeecollege uit Zaandam heeft talloze samenwerkingspartners buiten school. ‘Samen kom je verder’, vindt directeur Pieter Klok.

Tafels vol brood, gezond beleg, eieren, fruit en yoghurt. Elke dinsdag- en donderdagochtend ontbijt er een andere klas met elkaar. Tijdens het ontbijt is er lesprogramma, want het is meer dan een leuke happening.

“Soms voel ik mij hier op school geen leerling maar een beetje docent. Dat vind ik erg leuk. Als ik de rol van peer leader heb bijvoorbeeld, bij de eersteklassers als ze net op school komen”, zegt Dilara, vierdejaars op het Zuiderzeecollege.

Eerst Welbevinden, dan pas de andere themacertificaten van Gezonde School. Directeur Margreet van der Laan van It Tredde Sté legt uit waarom.

Elke basisschool organiseert door het jaar heen extra activiteiten. Van een bezoekje aan een imker tot het opruimen van zwerfafval. Maar hoe maak je van die losse activiteiten een samenhangend geheel? SBO De Kameleon in Papendrecht gebruikt een jaarkalender.

Het meedenken van leerlingen is niks nieuws voor de Montessorischool in Venray. Wel nieuw is dat zij Leefstijlambassadeur kunnen worden voor de gemeente Venray. Ze bedenken zelf projecten voor een gezonde leefstijl. De gemeente heeft hiervoor budget.

Scholen in Oost-Groningen hebben te maken met leerlingen uit ‘armere’ gezinnen. Dan is het extra belangrijk om leerlingen te leren gezonde keuzes te maken. De regio heeft ook te maken met een krimpend aantal leerlingen. Het Ubbo Emmius profileert zich daarom als Gezonde School.

Het Ubbo Emmius heeft alle Gezonde School-certificaten! Corrie Akkerman is Gezonde School-coördinator vanaf het begin in 2015. Ze heeft het gedrag van de leerlingen gezonder zien worden. Ze eten gezonder en gaan minder naar het park om te roken.

Veel studenten van het Albeda Zorgcollege zitten niet goed in hun vel. Daarom ontwikkelde docent Judith van Driel de empowermenttraining ‘Geluk is een werkwoord’. Daarbij gebruikte ze de website van Gezonde School.

De dood van een leerling, seksueel grensoverschrijdend gedrag op school of een nationale ramp. Hoe reageer je als docent op ingrijpende gebeurtenissen? Moet en kún je je als school voorbereiden op een crisis?

Wat doet het met leerlingen als ze het gevoel hebben dat ze er niet helemaal bij horen? Heeft het gevolgen voor hun lichamelijke en mentale gezondheid? En wat kunnen scholen eraan doen?

Gezondheid, duurzaamheid, gelijke kansen, (gender)diversiteit. Stuk voor stuk belangrijke onderwerpen. Hoe krijg je de onderwerpen ook echt in de klas? Hoe zorg je ervoor dat diverse activiteiten geen ‘los zand’ zijn? Een gezamenlijke kalender helpt.

Hier kan ik mezelf zijn. Die boodschap wil het ROC Nijmegen uitdragen. Maar hoe doe je dat als niet alle studenten elkaars seksuele voorkeuren accepteren?

Paarse Vrijdag, Dag van Respect, Nationale Complimentendag en Dag tegen Pesten. Deze vier vaste themadagen dragen eraan bij dat leerlingen het hele jaar lekker in hun vel zitten.

Wat kunnen professionals in en rond het onderwijs doen voor het welbevinden van leerlingen en studenten? Je hoort het in de aflevering 1 van 'Gezonde School, de podcast'.

De Johannesschool uit Pijnacker werkt in alle groepen met de Superheldenaanpak. Je werkt aan de sociale vaardigheden van kinderen én een positief klimaat in de klas.

Genderneutraliteit is een thema op De Verbinding in Nijmegen. 'We spreken de leerlingen bijvoorbeeld niet aan met ‘jongens en meisjes’ maar met ‘kinderen.’ We hebben genderneutrale toiletten en bij gymnastiek worden er geen groepjes gevormd die alleen uit jongens of meisjes bestaan', legt schoolleider Manon Prévoo uit.

Studenten van de opleiding Lifestyle, Sport en Bewegen op ROC Mondriaan verzorgen activiteiten op het vlak van bewegen en voeding. Voor wie? Studenten van andere opleidingen van het ROC Mondriaan.

Oudere leerlingen vonden dat onderwerpen zoals discriminatie en uitsluiting al in de brugklas aan de orde moeten komen. Zij worden nu klaargestoomd om les te gaan geven aan de brugklas.

Discriminatie en onveiligheid. Geen enkele school wil dat het er is, maar hoe doe je er echt wat aan? Het Corderius College in Amersfoort startte de leerlingenwerkgroep Duo Penotti.

“Veiligheid is een kernwaarde voor ons als christelijke school. Ook liefde is essentieel. ‘Heb uw naaste lief,’ staat er in de bijbel. Wij pleiten voor liefde voor iedereen die zich anders voelt. En op wie je ook valt, hier hoor je er altijd bij”, vertelt Wilson Hoogers, docent geschiedenis.

Positieve Gezondheid biedt een brede kijk op gezondheid. Dit sluit goed aan bij de Gezonde School-aanpak. Ook helpt het onze studenten anders te kijken naar hun eigen gezondheid én die van hun patiënten, cliënten en gasten. Daarom heeft ROC Midden Nederland een keuzedeel ‘Positieve Gezondheid’ ontwikkeld.

ROC Midden Nederland omarmt het gedachtegoed van Positieve Gezondheid en wil dat ook buiten de organisatie uitdragen. Daarom gaan studenten met een ultramoderne bakfiets, het Mobiele Vitaliteitslab, de wijk in.

Om het gedachtengoed over Positieve Gezondheid breed uit te rollen, heeft ROC Midden Nederland een Vitaliteitslab opgezet. “Studenten Gezondheidszorg en Welzijn, Sport en Beauty maken hier via uitdagingen, quizzen en andere belevenissen kennis met alle 6 dimensies van Positieve Gezondheid.

De onderwerpen seksualiteit en inclusiviteit gaan pas écht leven, als je leerlingen zelf onderdeel laat zijn van discussies, vindt Marian van den Berge, docent maatschappijleer. Denk bijvoorbeeld aan het wel of niet inrichten van een genderneutraal toilet. Wat vinden de leerlingen daarvan?

“Ik vind het belangrijk dat iedereen zichzelf kan zijn en open over zijn of haar gevoelens durft te praten.  Paarse Vrijdag helpt daarbij. Marian van den Berge, docent Maatschappijleer, gebruikt de al jaren de Paarse Vrijdag Krant in de aanloop naar Paarse Vrijdag. Dit jaar op 10 december.

‘Schrijf een verslag over de Olympische Spelen.’ Dit soort opdrachten kregen studenten van het Noorderpoort in Groningen vroeger als dat ze uitvielen bij sport. Nu is er het Fitcoachtraject: één-op-één begeleiding op maat. Dat gaat uit van wat iemand nog wél kan.

De leefstijllessen op Noorderpoort in Groningen zijn gebaseerd op het positieve gezondheidsmodel. Door de lessen ontstaat er meer openheid en onderlinge steun onder de studenten.

Het is nu al vijf jaar vaste prik: de eerste woensdag van het schooljaar organiseert het ROC Da Vinci College uit Gorinchem een lifestyle dag. Daarbij draait het maar om één ding: plezier maken. Toch krijgen de leerlingen stiekem wel een boodschap mee. 

Na de suïcide van de leerling wilde het Koningin Wilhelmina College in Culemborg snel tot een goed preventie- en signaleringsbeleid komen. ‘Wij misten kennis en expertise en gingen samenwerken met externe organisaties.’

In drie extra uren per week krijgen de leerlingen van kindcentrum Sittard een scala aan buitenschoolse activiteiten voorgeschoteld. Het doel: leerlingen hun talent laten ontdekken en ze gelijke kansen bieden. 

Als een leerling van het Koningin Wilhelmina College in Culemborg een eind aan haar leven maakt, heerst er naast verdriet ook grote bezorgdheid: hoe kan dit in de toekomst voorkomen worden? Een klein jaar verder zijn er grote stappen gezet. 

Leerlingen met een gele pet op zijn mediatoren bij De Tamboerijn in Gorinchem. Zij helpen hun schoolgenoten bij het oplossen van conflicten als zij dat willen. Het draagt bij aan het voorkomen van pestgedrag.

Het woord ‘pesten’ wordt in de onderbouw van Koningin Julianaschool in Culemborg niet genoemd. Als kinderen elkaar duwen of uitschelden, grijpen leerkracht terug op hun gouden regel: “Wat ik zeg en doe is ook leuk voor een ander.” Met die benadering voorkom je pesten grotendeels.

Ieder kind heeft recht op een fijne schooltijd. Pesten of gepest worden hoort daar vanzelfsprekend niet bij. Hoe krijg je dat als school voor elkaar? Door kinderen respectvol gedrag aan te leren. Het Kindcentrum De Linge uit Kapelle-Biezelinge zweert al bijna tien jaar bij het KiVa-programma.

Studenten die eenzaam zijn? Wat doe je er als school aan? Het ROC Friese Poort liet studenten in coronatijd zelf zoeken naar wat ze écht misten. Vervolgens bedachten ze samen met creatieve professionals Aandachtje.

Testjeleefstijl.nl wordt onderdeel van het vak Vitaal burgerschap. Omdat het hoort bij het lesprogramma, zien docenten het niet als een moetje naast de reguliere lessen.

Wat hebben studenten écht nodig voor hun persoonlijke ontwikkeling? Het Da Vinci College weet het door Testjeleefstijl.nl. 

Geen geschikte activiteit om overgewicht op het speciaal onderwijs tegen te gaan? Dan ontwikkel je er zelf één! Het Kentalis College uit Utrecht vertelt.

Mentorlessen over stress boden eyeopeners aan leerlingen en docenten van het Haarlemmermeer Lyceum uit Hoofddorp.

Bij OBS De Hasselbraam in Heerhugowaard gaat het werken aan een gezonde leefstijl eigenlijk vanzelf. Door de Gezonde School-aanpak is de school bewust met deelonderwerpen bezig.

De Laurentius Praktijkschool uit Delft organiseert een spetterende introductieweek voor álle leerjaren. Zo maken de leerlingen als groep een goede start.

Op basisschool Sint Oda in Maastricht werken ze intensief samen. Het doel? Leerlingen in beweging brengen.

Het Stanislascollege in Delft werkt hard aan het welbevinden van leerlingen. Waar letten de docenten op, en wat merken de leerlingen daarvan?

Besluit je als school dat je een themacertificaat wilt halen, dan krijg je daar hulp bij van een Gezonde School-adviseur van de GGD. Hoe werkt zo’n samenwerking precies?