Leerlingen geven les aan brugklassers

Uit Duo Penotti ontstonden drie leerlingenteams die op eigen wijze bezig zijn om discriminatie en andere vormen van uitsluiting op school tegen te gaan. Twee van deze teams worden momenteel klaargestoomd om lessen aan andere leerlingen te geven. Esther Ocheng: “Dit begon met een aantal Duo Penotti-leden die zeiden: ‘Deze gesprekken die wij voeren over veiligheid, die moeten eigenlijk al plaatsvinden in de brugklas. Juist dan is het nodig.’ Ze kwamen met het idee om te gaan delen hoe zijzelf met thema’s als discriminatie en uitsluiting waren omgegaan. Ik was meteen enthousiast.”
 

Ervaring delen

Rik (16) is een van de oudere, witte leerlingen die dit voorstelde. “Als je net hier op school bent, dan worstel je met een hoop dingen,’ legt hij uit. “Zoals: hoe gedraag ik me, hoe zorg ik dat ik niet buiten de boot val?

'Brugklassers voelen vaak niet zo goed aan wat er wel en niet kan.'

Brugklassers voelen vaak niet zo goed aan wat er wel en niet kan. Dan maken ze bijvoorbeeld een grap over iemand met een hoofddoek, terwijl ze naast iemand zitten die er eentje draagt. Ze beseffen niet hoe groot de impact van zo'n 'grap' kan zijn. Of ze zijn erg onzeker. Dat was ik zelf ook op die leeftijd. Ik durfde lang niet altijd mijn mening te uiten, zelfs niet bij mijn vrienden. Pas later leerde ik hoe belangrijk het is om op te komen voor je eigen grenzen. Nu wil ik mijn ervaring delen. Alles vertellen wat ik vroeger óók graag had willen weten.”
 

Lage drempel

Esther: “Samen met de leerlingen hebben we lessen geschreven. Daar is vorig schooljaar een pilot mee gedraaid in een aantal klassen. Het was een groot succes.

'De persoonlijke verhalen maakten de lessen erg waardevol.'

De persoonlijke verhalen maakten de lessen erg waardevol en extra geloofwaardig. De brugklassers kunnen zich echt in hen herkennen. Het bleek laagdrempelig voor hen om ook hun ervaringen en problemen te delen.”

Geen sarcastische grapjes

Een belangrijk thema in de lessen is omgaan met sociale media. “Omdat cyberpesten en online uitsluiting zo in opkomst is,” stelt Rik. “En als er per ongeluk een gênant filmpje van je uitlekt is dat natuurlijk een ramp. Dat moet je zien te voorkomen. Ook moet je erbij stilstaan dat er online geen non-verbale communicatie is. Een sarcastisch grapje dat in het echt best kan, kan online heel bot overkomen.”
 

Persoonlijkheidsgroei

“Er was na afloop meer rust in het hoofd van brugklassers,” aldus Rik. “En ik vond het zelf heel leuk om te doen. Mijn wereld is er echt door vergroot.” Esther vult aan: “Het mooie is dat de oudere leerlingen meteen rolmodel zijn.

'Oudere leerlingen zijn meteen rolmodel.'

En de jonge leerlingen krijgen de boodschap mee: dit soort dingen – lesgeven als leerling - kan dus allemaal hier op school. Ook voor de oudere leerlingen, die de lessen geven, is dit hartstikke nuttig. Zij maken een enorme persoonlijkheidsgroei door. Het is van alle kanten winst!” Op dit moment worden de oudere leerlingen getraind om sterker voor de klas te staan. Esther: “Want dat is natuurlijk best een uitdaging. Art. 1, een organisatie die zich bezighoudt met discriminatie helpt hen daarbij.”
 

Mental health

Begin dit schooljaar werd er nog een onderwerp naar voren geschoven in de app-groep van Duo Penotti. Stella (14), Duo Penotti-lid van het eerste uur, was degene die met het onderwerp kwam. “In de zomervakantie sprak ik met leeftijdsgenoten en ik ontdekte dat er veel wordt gestruggeld.

'Een hoop leerlingen kampen met faalangst en stress.'

Een hoop leerlingen kampen met faalangst en stress. Ze hebben het gevoel dat ze altijd moeten presteren. Of ze zijn somber, mede door corona, of kampen zelfs met een echte depressie. Dus ik trok aan de bel in onze app-groep en zei: ‘We moeten iets met mental health doen.’”

Je brein de baas

Er bleek al een lessenserie in ontwikkeling over stress, waar een andere leerling van Duo Penotti bij betrokken was. Inmiddels worden de negen leerlingen die samen het mental health-team vormen opgeleid door een GGD-arts, een psycholoog en Esther Ocheng, zodat zij straks zelf de lessen kunnen geven. Stella: “Je Brein de baas heet de cursus waar we vanmorgen mee begonnen zijn. Het gaat over hoe je brein werkt, hoe je omgaat met stress en dergelijke. Heel interessant!”
Je brein de baas is (nog) geen Gezonde School-activiteit.

Bindend effect

“Op deze manier raken ze zelf helemaal ingevoerd in de materie,” vult Esther aan. “En ze kunnen daarna iets betekenen voor anderen. Ik vind dit zo mooi allemaal. Dat leerlingen zich betrokken voelen en lessen geven aan andere leerlingen, is heel bindend. Ik ben er heel erg trots op!”

Lees ook:

• Paarse vrijdag op een christelijke school
• Veiligheid op school