Jong voor eigen grenzen opkomen

Dat haar leerlingen daadwerkelijk weerbaarder worden, ondervond directeur Margreet van der Laan pas nog aan den lijve. “Op het schoolplein maakte ik een grapje en ging er overdreven bij lachen. Een leerling antwoordde gevat, eveneens als grapje: ‘Nou juf, je gedraagt je nu als een kalkoen!’ Binnen Kwink, onze methode voor sociaal-emotioneel leren, is een kalkoen iemand die overal doorheen praat en lacht en niet naar een ander luistert. Heel mooi dat kinderen dit soort situaties herkennen én er iets van zeggen. Dat is natuurlijk precies onze bedoeling: dat de kinderen mondiger worden!” 

Basisschool It Tredde Sté in Jirnsum heeft onlangs het themacertificaat Relaties en seksualiteit behaald. “Ik vind het erg belangrijk om hier juist op de basisschool al aandacht aan te besteden,” vertelt Margreet. “Door alles wat er over The Voice naar buiten is gekomen, blijkt maar weer hoe belangrijk het is om aandacht te schenken aan gezond gedrag en het opkomen voor je grenzen. Daar kun je in mijn ogen niet vroeg genoeg mee beginnen; zo wordt het heel normaal om erover te praten. Als je er pas in de puberteit mee begint, ben je te laat. Dan komt er zoveel op de leerlingen af dat ze het spoor makkelijk bijster raken.”

Al vroeg een goede basis leggen, daar draait het om. Margreet: “Dat doet onze school door te werken vanuit de kernwaardes voor openbare scholen: gelijkwaardigheid, vrijheid en ontmoeting. Dat geven we onze leerlingen voortdurend mee. Verder werken dus met het de door Gezonde School erkende lesprogramma Kwink. Ook schuwen we het gesprek over seksualiteit niet. We gebruik daarvoor Kriebels in je buik, een methode die het makkelijk maakt om thema’s te bespreken. Dan is er de week van de Lentekriebels en vieren we ieder jaar afwisselend Coming-Outdag of Paarse Vrijdag.”

“Al is homoseksualiteit bij ons allang geen issue meer,” vervolgt Margreet. “Kortgeleden kwam er in groep 7 en 8 een cultuurcoach praten over dit onderwerp. Maar ze was binnen vijf minuten klaar. De leerlingen keken haar aan met een blik van: Waarom moeten we het hier over hebben, het is toch geen enkel probleem?”

Deze houding van de leerlingen zal niet in de laatste plaats door Margreet zelf komen. “Ik ben een roze directeur en dat weet iedereen. In het begin kwam het wel eens voor dat, wanneer ik het over ‘mijn vrouw’ had, een kind vroeg: ‘U bedoelt uw man toch?’ ‘Nee hoor,’ zei ik luchtig. Ik maak zelfs wel eens gebruik van mijn geaardheid om leerlingen aan te spreken op ongewenst gedrag. Want natuurlijk, dat gebeurt overal, ook hier. Als ik jongens op het schoolplein ‘homo’ naar elkaar hoor roepen, dan roep ik: ‘Zeg, riep je mij?’ Dan zie ik aan hun blik dat ze op dat moment pas beseffen wat ze eigenlijk zeggen.”

Op de school wordt uitgelegd dat er over onderwerpen als homoseksualiteit of seks voor het huwelijk verschillend gedacht kan worden, bijvoorbeeld door mensen met een andere religie. Margreet: “Dat is nu eenmaal zo en daar hebben we ook respect voor. Waar we wél een uitgesproken oordeel over vellen, is sexting. Dat kan gewoon echt niet. We maken duidelijk dat je je in een dergelijke situatie nooit kunt verschuilen achter ‘ja maar iemand anders deelde mijn foto'. Nee, het is jouw verantwoordelijkheid dat je zelf niets in de ether instuurt.”

De school deed al zoveel aan het thema Relaties en seksualiteit dat het themacertificaat makkelijk te behalen was. “Met hulp vanuit Gezonde School - onze Gezonde School-adviseur Lindy Feddema stond altijd voor ons klaar - konden we ook de papierwinkel vlot verzorgen. Wat mooi is, en echt de meerwaarde van het vignet, is dat het beleid nu goed verankerd en dus geborgd is. Daar zijn we trots op. Maar we hebben het vignet niet voor de bühne behaald. Wij geloven er oprecht in dat we de leerlingen op deze manier evenwichtiger opleiden tot wereldburgers!”

Lees ook 'Welbevinden moet eerste certificaat zijn'.