Wiebelen mag in het dynamische klaslokaal

Past een klaslokaal dat helemaal vol staat met tafels en stoelen nog wel bij de huidige manier van lesgeven en bij de beweegbehoefte van vmbo-leerlingen? Jules: “Leerlingen zitten vaak te wiebelen op hun stoel of te tikken met een pen.” Hij deed onderzoek naar dit onderwerp en heeft veel gesprekken gevoerd met kinderen: “Ze geven aan dat ze graag meer willen bewegen tijdens een les en dat ze heel veel moeite hebben met een docent die vijftig minuten lang informatie op hen ‘afvuurt’. In de praktijk gebeurt dit nog heel vaak. Dus er is een groot verschil tussen de behoefte van leerlingen en de dagelijkse praktijk. Daarom hebben we op het Aeres VMBO een dynamisch lokaal ingericht.”

Jules: “We hebben alle tafels en stoelen uit één lokaal gegooid en een dynamische klasopstelling gemaakt. Meer groepjes. Tafels die omhoog en omlaag kunnen. Leerlingen kunnen op zitballen zitten, staan op balansborden en er zijn wiebelkrukjes. Dit biedt leerlingen veel meer mogelijkheden om te bewegen tijdens de les.” Jules houdt wel van aanpakken. Hij vroeg financiering aan via het Lokale Sportakkoord, vond lokale partijen die het een mooi idee vonden en het wilde steunen. Ook vroeg hij twee enthousiaste, jonge vakdocenten om mee te denken over de inrichting van het lokaal. Jules: “Ik ben een gymdocent, dus heb hun expertise ook nodig om tot een goede lokaalinrichting te komen. Ik kan wel zeggen dat het op een bepaalde manier moet, maar ik geef geen les in dat lokaal. Daarom was het essentieel om vakleerkrachten hierbij te betrekken. We moeten samen ontdekken wat wel en niet werkt. Dat leer je alleen maar door het te proberen.”

“Voordat je start moet je goede afspraken maken met leerlingen”, vertelt Jules. “Een dynamisch lokaal is voor leerlingen natuurlijk heel bijzonder. Je ziet hun ogen groter worden als ze voor het eerst de drempel overstappen. Ze willen alles uitproberen en dan is het even heel onrustig. Dat komt doordat het nieuw is.” Na een paar weken is het heel gewoon dat je kunt kiezen om je werk zittend op een bal te doen of staand. Jules: “We hebben bijvoorbeeld de afspraak gemaakt dat alle krukjes en tafels laag zijn tijdens de instructie van de docent. Is het tijd om aan de slag te gaan, dan mogen leerlingen zelf kiezen hoe ze werken.”

Niet alleen met leerlingen moeten er afspraken gemaakt worden, ook het docententeam moet ondersteund worden in het werken in een beweeglokaal. Het team op het Aeres VMBO heeft daarom scholing gehad van expert Wim van Gelder over bewegend leren en de dynamische schooldag. Jules: “We zijn toen ook uitgebreid ingegaan op werkvormen die passen bij zo’n klaslokaal. Hoe kun je bewegend leren toepassen? Hoe krijg je meer dynamiek in je klaslokaal? Ook op dat vlak proberen we docenten mee te nemen en over de hele breedte van het team uit te spreiden.”

De twee docenten die betrokken zijn bij het project geven al hun lessen in het beweeglokaal, maar er zijn ook wel eens anderen die het lokaal gebruiken. Al is niet iedereen er even blij mee, vertelt Jules: “Er zijn leerkrachten die aangeven dat ze niet in dat lokaal willen lesgeven. Prima, je gaat nooit een hele school op deze manier inrichten.” Jules beaamt dat deze manier van lesgeven ook zeker wat vraagt van docenten: “Je komt aan de lesvoorbereiding. Een docent is misschien gewend om de methode open te klappen en aan de slag te gaan met paragraaf 1.2. Maar in een dynamisch lokaal werkt dat niet. Je instructiemodel is anders en er zijn meer differentiatiemogelijkheden doordat er meer groepjes zijn. Je krijgt meer mogelijkheden, maar het vergt een andere voorbereiding én een grotere tijdsinvestering. Daardoor zijn er ook docenten die het afhouden en er (nog) niet voor open staan.”

Lees ook 'Lekker bewegen in de pauze'.

Lees ook 'Aansluiten bij het sportakkoord, wat levert het op?'