Theater met groepsgesprek werkt

Henk Langenhuijsen
Koning Willem I College
Den Bosch

Het Koning Willem I College is het enige ROC met een eigen theater. In de professionele zaal met tweehonderd stoelen maken theaterstudenten voorstellingen voor medestudenten en docenten. Deze gaan over onderwerpen die leven onder studenten.

Theater werkt verbindend. Ook in het onderwijs. En zeker als het over gevoelige onderwerpen gaat. Het Koning Willem I College (KWIC) in Den Bosch zet het eigen theater, de Koningszaal, in om maatschappelijke thema’s voor het voetlicht te brengen. Zoals relaties en seksualiteit. “Persoonlijkheidsontwikkeling is steeds belangrijker”, zegt cultuurcoördinator Henk Langenhuijsen. “Theater is daarvoor een geweldig middel.”

Groepsgesprek

“Bij de theatervoorstellingen is een maatschappelijke thema altijd het uitgangspunt”, zegt Henk. “Soms werken we samen met een coproducent, zoals Novadic-Kentron over verslaving. Met de GGD maakten we een voorstelling over homoseksualiteit en ook het thema pesten hebben we in een theatervoorstelling verpakt. Het zijn onderwerpen die leven onder studenten. Door ze in een theatervorm te gieten met aansluitend een groepsgesprek, ontwikkelen jongeren een andere kijk.”

Seksuele communicatie

Een van de theaterproducties, ‘Dan maak je maar zin’, haakt aan op het thema relaties en seksualiteit. Het ROC ontving hiervoor onder meer € 24.000  van Gezonde School, in het kader van de stimuleringsregeling Gezonde relaties en seksualiteit, Ronde 1 - Najaar 2019. De voorstelling, onder regie van oud-studente Josephine Coers, gaat over seksuele communicatie. Over een jongen en een meisje die een relatie hebben. En seks. Ze weten alles over seks, alleen niets over elkaar. En woorden vinden voor het onbespreekbare is lastig.

Afbeelding
Toneelspel

Eigen identiteit

Volgens Rick Mertens, sportdocent en coördinator Gezonde School, is het ‘ontzettend belangrijk’ om dit thema te behandelen. “Pubers zijn op zoek naar hun eigen identiteit en omgang met de ander. Social media hebben daarbij veel impact. Dit begint al op de basisschool. Op een kwart van de basisscholen is zelfs sprake van online shaming. Het is dus nodig dat jongeren leren goed omgaan met situaties rondom seksualiteit.”

Taboe

‘Dan maak je maar zin’ was in 2019 al geproduceerd en vier keer voor een volle zaal gespeeld. Door corona kon de voorstelling vanaf 2020 niet meer live worden opgevoerd. De gefilmde theaterregistratie in de klas of via Teams tonen kon wel. Dat Josephine en niet de docent het nagesprek leidde, bleek een schot in de roos. “Studenten zijn opener bij een externe”, verklaart Henk. “Seks is nog steeds een taboe, praten erover is lastig, zeker met een docent. Josephine is min of meer een leeftijdgenoot en dat werkt drempelverlagend.”

Herkenbare situaties

Dit jaar krijgt de theatervoorstelling een vervolg. Net als de voorstelling ‘Lucy’ van theatergroep AanZ, die maatschappelijke thema’s naar het podium vertaalt. Zoals het recht op eigen seksualiteit in alle vrijheid én gelijkwaardigheid. “’Lucy’ is een intieme, interactieve voorstelling met herkenbare situaties”, zegt Rick. “Zij heeft bijvoorbeeld iets aangetrokken om uit te gaan, hij ziet dat en vraagt: ‘Ga je zo uit?’ De vraag is dan: hoe ga je daarmee om?”

Leren praten

“Het belangrijkste is dat jongeren leren om te praten”, vindt Henk. “Vaak hebben ze nog geen woorden om gevoelens en situaties te verbeelden. Dat is voor docenten overigens net zo lastig. Als een student tijdens de voorstelling wegloopt omdat het te dichtbij komt, heb je daar als docent mee te dealen. Niet altijd makkelijk. Daarom gaan we ook aan de slag met workshops voor leerlingen en scholing voor docenten.”

Zinvol

Wat de theatervoorstellingen opleveren is volgens Henk, los van de bezoekersaantallen, moeilijk te meten. “Uit de evaluaties blijkt dat studenten het leuk vinden en zinvol, maar ook heftig. In ‘Lucy’ wordt bijvoorbeeld een vibrator getoond en staat de actrice in haar bh op het podium. Je ziet sommige studenten dan hun hoofd wegdraaien, soms vanwege hun culturele achtergrond. Het horen van andere meningen is dan belangrijk. De impact daarvan is niet in cijfers uit te drukken. Maar als ik studenten met lichtjes in de ogen de Koningszaal uit zie komen, weet ik dat die les zin heeft gehad.”

Themacertificaten

Hoewel het KWIC heel actief is met Gezonde School-thema’s als Relaties en seksualiteit, Welbevinden en Roken, alcohol- en drugspreventie, heeft het alleen een themacertificaat voor Bewegen en sport. “Een themacertificaat kun je alleen per locatie aanvragen, niet per opleiding”, legt Rick uit. “Met meerdere gebouwen en opleidingen voldoen we niet aan de criteria. Gezonde School gaat nu bekijken of het behalen van certificaten ook per afdeling kan. Een themacertificaat mag geen doel op zich zijn, maar is wel een mooie onderstreping van wat we doen aan gezondheidsbevordering.”

geel_midden

Tips van Henk en Rick

  • Laat studenten zelf ontdekken en ervaren; theater helpt daarbij.
  • Laat verbeelding en werkelijkheid elkaar aanvullen via het nagesprek.
  • Probeer als docent ook zelf te leren door nieuwsgierig te blijven naar wat jongeren denken en doen.
  • Betrek externen voor extra impact op studenten.
  • Betrek partners, zoals de GGD, voor advies over de Gezonde School-aanpak.
roze_midden

Werken aan Gezonde Relaties & seksualiteit

Sommige jongeren krijgen thuis uitgebreide seksuele voorlichting, anderen helemaal niet. In sommige gevallen komt de voorlichting te laat. Of jongeren krijgen bijvoorbeeld te eenzijdige informatie. Genoeg redenen om als school aan de slag te gaan met het thema Relaties en seksualiteit.

Werken aan Gezonde Relaties en seksualiteit met de Gezonde School-aanpak

lime_midden

Over Henk

  • Wie
    • Henk Langenhuijsen
  • Wat
    • Cultuurcoördinator
  • Waar
    • Koning Willem I College, Den Bosch
  • Missie
    • Studenten laten ervaren dat theater en woorden je wereld vergroten en mooier maken.
  • Plannen
    • In kaart brengen wat er binnen het KWIC al gebeurt op het gebied van Relaties en seksualiteit. Wat kunnen we van elkaar leren? En hoe kunnen we het structureel toepassen binnen het onderwijs?
lime_midden

Over Rick

  • Wie
    • Rick Mertens
  • Wat
    • Docent Sportacademie en Gezonde School-coördinator
  • Waar
    • Koning Willem I College, Den Bosch
lichtblauw_midden

Over het Koning Willem I College

  • School:
  • Aantal studenten:
    • 13.372
  • Aantal medewerkers:
    • 1363
  • Gezonde School sinds:
    • 2017
  • Themacertificaten:
    • Bewegen en sport
  • Plannen:
    • In kaart brengen wat er binnen het KWIC al gebeurt op het gebied van relaties en seksualiteit. Wat kunnen we van elkaar leren? En hoe kunnen we het structureel toepassen binnen het onderwijs? Voor de afdelingen en locaties waarvoor dit mogelijk is, zou het behalen van het Gezonde School-themacertificaat Relaties en seksualiteit een mooie erkenning zijn voor wat wij doen.

Leuk artikel? We horen graag je feedback!

Icoon Aan de slag

Stappenplan

Zin om aan de slag te gaan met de Gezonde School-aanpak? Lees op gezondeschool.nl hoe je dit doet.

Icoon Adviseur

Advies op maat

Je staat er niet alleen voor. De Gezonde School-adviseur helpt je op weg. Neem vrijblijvend contact op.

Icoon Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Wil je regelmatig inspiratie ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.