Gratis EU-Schoolfruit: eten én leren

Sharon en Wilma
CBS Willem van Oranje
Enschede

De leerlingen van Christelijke basisschool (CBS) Willem van Oranje in Enschede genieten driemaal per week van EU-Schoolfruit en -groente. Ze leren er ook van alles over. En dat is niet het enige dat deze basisschool doet om leerlingen een gezonde voedingsstijl aan te leren.

“De meeste kinderen uit mijn groep hadden nog nooit van rettich gehoord,” vertelt Sharon Wierenga, leerkracht van groep 2 van CBS Willem van Oranje in Enschede. “Ze vonden het dan ook best spannend dat ze deze ‘vergeten groente’ onlangs konden proeven in de klas. Maar nadat ik er enthousiast over had verteld, wilden de meesten het toch wel proberen.”

Kringgesprek over fruit

De CBS Willem van Oranje is een van de scholen in Nederland die twintig weken lang - van november tot april - EU-Schoolfruit ontvangt. Zo worden kinderen gestimuleerd samen groente en fruit te eten in de klas. En om er kennis over op te doen: de leerlingen krijgen onderwijs over wat ze eten, aan de hand van het bijpassende lesprogramma. “Dat doe ik altijd op het moment dat het fruit of de groente is uitgedeeld,” vertelt Sharon. “Dan zitten we gezellig in een kring bij elkaar. En dan vertel ik er wat over. Ik werk ook met een rad, dat ronddraait en zo vragen bepaalt. Bijvoorbeeld: ‘Vind je dit lekker?’ Of: ‘Heb je dit al eens eerder gegeten?’ Dat zorgt voor leuke gesprekjes. In de hogere groepen wordt vaak een quizje over het betreffende fruit gedaan.”

Afbeelding
Tuincentrum

Zorg voor de schepping

Met deze werkwijze maakt het EU-Schoolfruit deel uit van het beleid van de school om de cultuur rondom gezondheid te veranderen. “Want al zijn we dan niet officieel een ‘Gezonde School’, een gezonde levensstijl vinden wij erg belangrijk,” vertelt Wilma van der Wel, intern begeleider. “Zo staan gezonde traktaties bij ons hoog in het vaandel.” Sharon vult aan: “Oog voor gezondheid past bij het feit dat we een Christelijke school zijn.” “We willen de kinderen het belang van zorg voor de schepping meegeven.”

Groen schoolplein

De focus op gezondheid werd drie jaar geleden aangescherpt, toen besloten werd om het schoolplein te vergroenen. Wilma: “Vroeger lag het hele schoolplein vol tegels. De kinderen konden niet eens goed verstoppertje spelen. Dat moest anders, vonden we.” Om een groen en uitdagend schoolplein te realiseren boorde de school subsidiemogelijkheden aan. Ook werd zelf geld ingezameld. Wilma: “Zo hebben we bijvoorbeeld een talentenjacht georganiseerd, een kerstmarkt, een autowasstraat en een fietspoetsstraat.”

Afbeelding
Groen schoolplein

Watertappunt

Het schoolplein oogt nu veel aantrekkelijker: met planten, gras, een wadi, een begroeide heuvel met een glijbaan, wilgentunnels en een wilgenhut. “Kinderen kunnen er ontdekkend leren,” vertelt Wilma trots. “Ook is er een watertappunt aangelegd. Water drinken is iets wat we erg stimuleren. We besteden er elk jaar uitvoerig aandacht aan tijdens de Kraanwaterdag en we hebben elke week een waterdag, waarop - de naam zegt het al - de kinderen alleen water drinken en geen pakjes sap.”

Moes- en kruidentuin

“En dan is er ook nog onze moestuin en de kruidentuin,” vertelt Sharon enthousiast. “Die hebben we kunnen aanleggen met geld vanuit Jong Leren Eten, een programma van kennis en activiteiten over voedsel, zodat ze zelf gezonde én duurzame keuzes kunnen maken. Het bedrag dat je als school hiervoor kunt krijgen kan oplopen tot 2.000 euro; in ons geval ging het om 1.200 euro.”

Afbeelding
Kruidentuin

Aanvulling op EU-fruit-lessen

Wilma: “Wij zien onze moes- en kruidentuin als een mooie aanvulling op het EU-schoolfruit. Zo kunnen de kinderen immers zien waar groente en fruit vandaar komen en hoe het groeit. Het programma EU-Schoolfruit loopt tot eind april. Dat is precies het moment waarop alles volop begint te groeien en bloeien. De lessen die we eerder deden aan de hand van het EU-Schoolfruit, kunnen we dan voortzetten met wat we zelf verbouwen.”

Praktijklessen

Als leerkracht van groep 1 en 2 nam Sharon de eerste lessen voor haar rekening, later is dit uitgebreid naar de andere groepen. “We begonnen met het planten van zaadjes. De kinderen vonden dat heel spannend en wilden elke dag gaan kijken. We hebben onder meer bramen, tomaten, mint, rozemarijn en basilicum. De kinderen willen alles proeven en lopen in de pauze vaak te kijken. En we maken verse muntthee of eten met de hele klas verse tomaten. Er zijn ook praktijklessen aan de tuinen gekoppeld: groep 5 en 6 onderhouden ze. Al met al ontzettend leerzaam. En, minstens zo belangrijk: ontzettend leuk!”

geel_midden

Tips van Wilma en Sharon

Over EU-schoolfruit

  • Geef les over het fruit tijdens het fruiteten zelf, aan de hand van het lesprogramma.
  • Hou de lessen kort, een kwartiertje is genoeg.
  • In de onderbouw: werk met een rad dat vragen aangeeft, om over het fruit te praten.
  • In de bovenbouw: organiseer een quiz over het betreffende fruit.
      

Over vergroenen schoolplein

  • Zoek naar stimuleringsregelingen, die zijn er legio, bijvoorbeeld bij Gezonde School.
  • Haal zelf geld op, door activiteiten te organiseren zoals een talentjacht, een autowasstraat en een fietspoetsstraat.
  • Houd ouders en de buurt op de hoogte met leuke filmpjes.
  • Vraag ouders om hun hulp en inzet.
      

Over een eigen moestuin

  • Als er geen tuin is: schaf potten aan.
  • Laat kinderen ruiken, voelen en proeven.
  • Eet gezamenlijk het groente en fruit in de klas en vertel er dan wat over.
  • Koppel de lessen natuur aan de moestuin.
  • Geef (wat oudere kinderen) verantwoordelijkheid bij de verzorging van de planten.
lime_midden

Over Wilma

  • Wie
    • Wilma van der Wel
  • Wat
    • Intern begeleider
  • Waar
    • CBS Willem van Oranje, Enschede
  • Missie
    • 'Kinderen die moeilijkheden ondervinden op cognitief of gedragsmatig gebied zo helpen dat zij zich op een goede manier verder kunnen ontwikkelen.'
lime_midden

Over Sharon

  • Wie
    • Sharon Wierenga
  • Wat
    • Leerkracht groep 2
  • Waar
    • CBS Willem van Oranje, Enschede
  • Missie
    • 'Kinderen meegeven dat iedereen ertoe doet, dat iedereen er mag zijn en dat we het samen doen.'
lime_midden

Over CBS Willem van Oranje

  • Aantal leerlingen:
    • 115
  • Aantal docenten:
    • 10
  • Gezonde School sinds:
    • nog niet
  • Plannen:
    • Alles wat nu begint te groeien en bloeien, zelf verder verbouwen.
lichtblauw_midden

Over EU-Schoolfruit en -groente

Het EU-Schoolfruit- en groenteprogramma biedt 3000 scholen in Nederland kans om gedurende twintig weken drie keer per week groente en fruit met de leerlingen te eten. Zowel basisscholen als scholen voor voortgezet speciaal onderwijs kunnen deelnemen. Het aanbod is gevarieerd, zodat kinderen kennismaken met veel verschillende smaken. EU-Schoolfruit is bedoeld als opstapje: het mooiste zou zijn als scholen dit zelf weten uit te breiden en het zo heel normaal wordt om elke ochtend fruit en groente te eten op school.
 

Lesprogramma

Het lesprogramma dat aan EU-schoolfruit bestaat uit onderdelen van Smaaklessen. Hierbij leren leerlingen spelenderwijs van alles over eten, door te ervaren - te ruiken, voelen, proeven. Bewezen is dat kinderen er meer kennis over gezond en duurzaam eten mee opdoen. Net zoals vaststaat dat  EU-Schoolfruit echt verschil maakt voor kinderen die van huis uit geen groente of fruit meekrijgen naar school.
 

Aanmelden

Scholen kunnen zich (nog onder voorbehoud) van 9 tot 20 mei inschrijven voor schooljaar 2022-2023 via: www.EUschoolfruit.nl. Al het bijpassende educatieve materiaal erover is te vinden op www.voedseleducatie.nl.

Leuk artikel? We horen graag je feedback!

Icoon Aan de slag

Stappenplan

Zin om aan de slag te gaan met de Gezonde School-aanpak? Lees op gezondeschool.nl hoe je dit doet.

Icoon Adviseur

Advies op maat

Je staat er niet alleen voor. De Gezonde School-adviseur helpt je op weg. Neem vrijblijvend contact op.

Icoon Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte

Wil je regelmatig inspiratie ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.